Kým voda nezmyje breh

Od čias povojnovej migrácie v období socialistického internacionalizmu, cez zlomový moment Nežnej revolúcie až podnes. Kriticko-poetickou prácou s archívmi Nguyễn vytvára priestor pre oživenie utlmených hlasov a naratívov.

V objektovej inštalácii Land Records (2025) Nguyễn poetickým narúšaním časopriestoru pretavuje mýtus vzniku krajiny svojich predkov cez perspektívu dlhej histórie koloniálneho násilia. Jeho neskorších dôsledkov a prejavov sa dotýka aj novovzniknutý film Hranice našej bolesti (2025), ktorý prostredníctvom kritickej fabulácie odráža existenciálne pocity a skúsenosti druhej generácie slovensko-vietnamskej komunity na území Slovenska. Film sa dotýka tém domova a spolupatričnosti, a nepriamo apeluje na vytrácajúcu sa schopnosť ľudskej empatie.

Nguyễn sa svojou tvorbou často vzťahuje k textovým a vizuálnym obsahom, ktoré nachádza v oficiálnych dobových štátnych archívoch a médiách, silno podfarbených rasistickým a xenofóbnym naratívom. Tento materiál, ktorý spochybňuje falošnú deklaráciu koloniálnej nevinnosti postsocialistických krajín stredoeurópskeho regiónu, sa pre ňu stáva odrazovou plochou. Hľadaním a prezentáciou potláčaných hlasov vzdáva hold odolnosti marginalizovaných komunít a upriamuje našu pozornosť na silu a potrebu kolektívneho, ale aj individuálneho vzopretia sa.

Tvorivým impulzom Kvet Nguyễn je hľadanie vizuálneho jazyka, ktorý by dokázal zachytiť napätie kolektívnej traumy a zároveň túto skúsenosť pretaviť smerom k vízii lepšej, spravodlivejšej budúcnosti. Nguyễn programovo hľadá a vytvára aj priestor na snívanie, nádej a vyjadrenie túžob, ktoré by mohli slúžiť ako katalyzátor zmeny.

Táto rozsiahla samostatná prezentácia prepája tvorbu z posledných rokov s novými dielami vytvorenými špeciálne pre výstavu, vrátane filmovej doku-fikcie Hranice našej bolesti (2025). Na výstave zaznievajú aj hlasy a slová pedagóga Omara Beirutiho, multidisciplinárnej umelkyne Shivone Dominguez Blaščíkovej, artivistky Kim Kony a hudobníčky Adely Mede. Špeciálne miesto bude vyhradené aj sérii inscenovaných portrétov členov vietnamskej a kubánskej diaspóry v Čechách v 80. rokoch na ikonických fotografiách Libuše Jarcovjákovej.

KVET NGUYỄN (Hoa Nguyễn Thị, *1995 Nové Zámky, SK) je výtvarná umelkyňa, doktorandka na Katedre fotografie a nových médií Vysokej školy výtvarných umení v Bratislave. Vo svojej multidisciplinárnej tvorbe sa primárne zaoberá témou inakosti v kontexte postsocialistických krajín strednej a východnej Európy, a širších geopolitických súvislostí. Metódou autoetnografickej teórie reflektuje otázky dvojitej kultúrnej identity cez kategórie pamäti, migrácie, exilu a túžby. Nguyễn získala Cenu Oskára Čepana za rok 2024 (spoločne so Svetlanou Fialovou, Paulou Malinowskou a Tomášom Moravanským) a v roku 2024 absolvovala rezidenčný pobyt v Delfina Foundation v Londýne. Je autorkou autobiografickej eseje Všetko, čo nás spája (2024). Najnovšie sólo a skupinové projekty realizovala v Galérii 35m2 (Praha, CZ), tranzit.sk (Bratislava, SK), The Július Koller Society (Bratislava, SK), Kunsthalle Bratislava (SK), VCCA (Hanoj, VN) a Center A (Vancouver, CA).

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
Khi Nước Chạm Bờ

Những gì dòng nước mang theo, trước khi bờ biến mất

Triển lãm cá nhân quy mô lớn của Kvet Nguyễn giới thiệu những tác phẩm mới nhất của cô. Được xây dựng như một hành trình thị giác xuyên thời gian, triển lãm đọc lại từng chương trong câu chuyện của cộng đồng Việt kiều – từ làn sóng di cư hậu chiến thời kỳ quốc tế hóa xã hội chủ nghĩa, qua bước ngoặt Cách mạng Nhung, cho đến hiện tại. Bằng cách làm việc vừa phê phán vừa thi vị với tư liệu lưu trữ, Nguyễn kiến tạo không gian để những tiếng nói và những câu chuyện bị lãng quên được tái sinh.

Trong tác phẩm sắp đặt Land Records (2025), Nguyễn phá vỡ không gian và thời gian một cách đầy chất thơ để tái hiện huyền thoại về vùng đất tổ tiên qua lăng kính của lịch sử dài đằng đẵng những bạo lực thực dân. Hậu quả và di chứng của nó tiếp tục được khai thác trong bộ phim mới Ranh giới của nỗi đau (2025), một dòng chảy hư cấu phản chiếu cảm nhận và trải nghiệm hiện sinh của thế hệ thứ hai trong cộng đồng Việt-Slovakia tại Slovakia. Phim chạm đến những chủ đề như quê hương, sự thuộc về, đồng thời gián tiếp đánh thức khả năng đồng cảm đang dần mai một của con người.

Nguyễn thường lấy cảm hứng từ những nội dung văn bản và hình ảnh trong kho lưu trữ nhà nước và truyền thông đương thời – vốn nhuốm màu định kiến chủng tộc và bài ngoại. Những tư liệu này, vạch trần tuyên bố giả dối về sự "vô tội thuộc địa" của các quốc gia hậu xã hội chủ nghĩa Trung Âu, trở thành điểm bật để cô phản tư. Qua hành trình tìm kiếm và tái hiện những tiếng nói bị đàn áp, cô tôn vinh sự kiên cường của các cộng đồng bên lề và hướng sự chú ý của chúng ta vào sức mạnh – cùng nhu cầu – của sự vùng lên, cả tập thể lẫn cá nhân.

Động lực sáng tạo của Kvet Nguyễn là tìm kiếm một ngôn ngữ hình ảnh có thể chạm đến căng thẳng của những tổn thương tập đồng, đồng thời chuyển hóa trải nghiệm ấy thành tầm nhìn về một tương lai công bằng và tươi sáng hơn. Trong quá trình đó, cô chủ động kiến tạo không gian cho những giấc mơ, hi vọng và khát vọng – những thứ có thể trở thành chất xúc tác cho thay đổi. Triển lãm quy mô này kết nối những tác phẩm trong vài năm gần đây với các sáng tác mới được thực hiện riêng cho dịp này, bao gồm bộ phim bán tự truyện dạng doku-fiction Ranh giới của nỗi đau (2025). Triển lãm còn điểm xuyết tiếng nói và ngôn từ của nhà giáo Omar Beiruti, nghệ sĩ đa ngành Shivone Dominguez Blaščíková, nghệ sĩ – nhà hoạt động Denie? Kim Kony và nhạc sĩ Adela Mede. Một không gian đặc biệt được dành riêng cho loạt chân dung dàn dựng của các thành viên cộng đồng Việt và Cuba tại Cộng hòa Séc thập niên 1980, qua những bức ảnh biểu tượng của Libuše Jarcovjáková.

KVET NGUYỄN (Hoa Nguyễn Thị, *1995 Nové Zámky, Bratislava, SK) là nghệ sĩ thị giác, nghiên cứu sinh tại Khoa Nhiếp ảnh và Truyền thông Mới, Trường Đại học Mỹ thuật Bratislava. Trong thực hành đa ngành, cô tập trung khai thác chủ đề "kẻ khác" trong bối cảnh các nước hậu xã hội chủ nghĩa Đông Âu và Trung Âu, cũng như những liên hệ địa chính trị rộng hơn. Bằng phương pháp tự dân tộc chí, cô phản ánh các vấn đề về căn tính song văn hóa thông qua phạm trù ký ức, di cư, lưu vong và khát khao. Nguyễn nhận Giải thưởng Oskár Čepan năm 2024 (cùng với Svetlana Fialová, Paula Malinowská và Tomáš Moravanský) và hoàn thành chương trình nghệ sĩ lưu trú tại Delfina Foundation (London, UK) cùng năm. Cô là tác giả tiểu luận tự truyện Vạn vật kết nối (2024). Những dự án cá nhân và tập thể gần đây của cô được triển lãm tại Galerie 35m2 (Praha, CZ), tranzit.sk (Bratislava, SK), The Július Koller Society (Bratislava, SK), Kunsthalle Bratislava (SK), VCCA (Hà Nội, VN) và Center A (Vancouver, CA).